- Qeveria e Kosovës heq ndalimin e importeve nga Serbia.
Prishtina e vendosi këtë kufizim pasi policia serbe arrestoi tre policë kosovarë që pretendonin se kishin kaluar ilegalisht vijën administrative. Edhe pasi të tre u liruan, ndalimi mbeti në fuqi. Pas disa kohësh, kushtet e ndalimit u ndryshuan pasi Prishtina lejoi importin e lëndëve të para, por jo produktet e gatshme.
Vendimi për zhbllokimin e importit të mallrave serbe do të mbetet në fuqi për momentin në një pikë kufitare, Merdare, ku mallrat do t’i nënshtrohen kontrollit më të ashpër. Në pikat e tjera kufitare, ndalimi për mallrat që vijnë nga Serbia do të mbetet në fuqi derisa të instalohen pajisjet e skanimit për të siguruar kontrolle gjithëpërfshirëse. “Skanerët do të vendosen në të gjitha pikat kufitare sapo të mbërrijnë, por tani për tani Merdare do të hapet nën kontrolle më të ashpra”, tha kryeministri i Kosovës Albin Kurti më 7 tetor.
Vendimi për të hequr pjesërisht ndalimin e importeve nga Serbia vjen përpara 10-vjetorit të Procesit të Berlinit, i cili synon të sigurojë lëvizjen e lirë të mallrave, shërbimeve dhe njerëzve në Ballkanin Perëndimor, dhe përpara një takimi të planifikuar të CEFTA-s. (CEFTA, Marrëveshja e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore (Marrëveshja e Tregtisë së Lirë të Evropës Qendrore) është një marrëveshje e nënshkruar nga vendet e Evropës Juglindore që nuk janë anëtare të Bashkimit Evropian, që synon të sjellë vendet në të gjithë rajonin më afër BE-së përmes zhvillimit të tregtisë marrëdhëniet).
Si nxitje për zhbllokimin e importeve serbe, Prishtina mori premtimin se Kosova si shtet do të mund të përfaqësohej në kuadër të CEFTA-s. Aktualisht Kosova përfaqësohet nga misioni i OKB-së në Kosovë, UNMIK.
Duke komentuar vendimin e Prishtinës, ambasadori gjerman në Kosovë Jorn Rohde e quajti atë një hap të rëndësishëm drejt zhbllokimit të CEFTA-s.
Ambasada e SHBA-së në Prishtinë tregoi pëlqimin për vendimin e Qeverisë së Kosovës, duke theksuar se është një hap në drejtimin e duhur, duke forcuar si integrimin ekonomik rajonal ashtu edhe rrugën e Kosovës drejt BE-së.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiq theksoi se lëvizja e Prishtinës është e rëndësishme për ekonominë serbe, duke shtuar se ai pret që autoritetet e Kosovës, pavarësisht vendimit të tyre për heqjen e ndalimit të importit të mallrave serbe përmes pikëkalimit Merdare, “të bëjnë gjithçka që është e mundur për të parandaluar qarkullimin e lirë të mallrave dhe shërbimeve”. “Ditën e tretë mund të ndalojnë dikë për arsye të panjohura, ditën e katërt mbyllin postbllokun, ditën e pestë do të njoftojnë se kanë gjetur “dy gëzhoja 7.62 mm, të cilat do t’i kenë vendosur aty qëllimisht vetë, dhe pastaj do të thonë: ‘Ne do ta mbyllim [kufirin] për 11 muajt e ardhshëm derisa të gjejmë skanerët.” Por pavarësisht kësaj, është gjithmonë më mirë që disa mallra të kalojnë sesa të mos kalojnë fare”, tha Vuçiq më 7 tetor.
- Përmbytjet katastrofike në Bosnje dhe Hercegovinë sjellin vdekje e shkatërrim ekonomik
Pas reshjeve të dendura të shiut natën e 3-4 tetorit në pjesën qendrore të Bosnje-Hercegovinës, në Federatën e Bosnje-Hercegovinës, u shfaqën përmbytje dhe rrëshqitje katastrofike.
Më së shumti u prekën kantonet Yabllanicë, Konicë, Kiseljak, Fojnicë. Dhjetra ndërtesa u shkatërruan, autostrada M17, shina hekurudhore, ndërmarrje dhe objekte infrastrukturore.
Më shumë se 20 njerëz vdiqën. Shumica e viktimave u konfirmuan në Donja Jabllanicë, ku një përrua me një sasi të madhe gurësh e përfshiu tërë fshatin. Besohet se katastrofa ishte për shkak të afërsisë së një guroreje që ndodhet mbi vendbanim. Një hetim është nisur për të gjetur shkakun e saktë.
Ekipet e shpëtimit janë ende në kërkim të të zhdukurve. Disa ekipe shpëtimi nga Kroacia, Serbia, Mali i Zi, Sllovenia dhe Turqia mbërritën për të ofruar ndihmë. Lloje të tjera ndihme u dhanë nga Shqipëria, Hungaria dhe Rumania.
Mbështetja emergjente është ofruar përmes Mekanizmit të Mbrojtjes Civile të Bashkimit Evropian.
Më 7 tetor, qeveritë e Federatës së Bosnjë dhe Hercegovinës, Republika Srpska dhe Distrikti Brcko shpallën Ditë zie.
Pasojat ekonomike të fatkeqësisë natyrore janë ende duke u vlerësuar. Tashmë është e qartë se kompania shtetërore “Hekurudhat e Federatës së Bosnjë-Hercegovinës” pësoi humbje prej rreth 270 mijë marka për çdo ditë për shkak të ndalimit të plotë të ngarkesave nga porti kroat i Ploçës për bizneset në mbarë Bosnje-Hercegovinën.
- Pas zgjedhjeve lokale në Bosnje dhe Hercegovinë, nuk ka ndryshime të rëndësishme në qeverisjen lokale
Rezultatet paraprake të zgjedhjeve lokale të mbajtura në Bosnje dhe Hercegovinë më 6 tetor tregojnë se partitë më të mëdha kombëtare në BiH kryesisht ruajtën pozitat e tyre në autoritetet lokale dhe kontrollin mbi shumicën e komunave dhe qyteteve. Bëhet fjalë për tre forca politike:
SDA, Stranka Demokratske Akcije (Partia e Veprimit Demokratik) – partia udhëheqëse e boshnjakëve në BiH,
HDZ BiH, Hrvatska Demokratska Zajednica Bosne i Hercegovine (Komonuelthi Demokratik Kroat i Bosnjë dhe Hercegovinës) – partia udhëheqëse e kroatëve të BiH,
SNSD, Savez Nezaznivnih Socijaldemokrata (Bashkimi i Social Demokratëve të Pavarur) – partia udhëheqëse e serbëve të BiH.
Pozicionet e HDZ BeH-së dhe SDA-së janë dobësuar pak pasi është shënuar trend i rënies së popullaritetit të këtyre forcave politike, por megjithatë këto parti mbeten ndër liderët e padiskutueshëm në Federatën e Bosnjë-Hercegovinës.
Dominimi i SNSD-së i Milorad Dodik në mesin e votuesve serbë është pothuajse dërrmues. Sipas rezultatit të zgjedhjeve, partia siguroi rreth 80 për qind të posteve të kryebashkiakëve në Republika Srpska (51 nga 63 komuna dhe qytete sipas të dhënave paraprake) dhe dy pozita të kryebashkiakëve në Federatën e Bosnjë dhe Hercegovinës.
Pjesëmarrja në zgjedhjet e së dielës ishte pak më shumë se 47 për qind, më e ulëta në 20 vjet.
Zgjedhjet në Jabllanicë, Konicë, Kreshevë, Kiseljak dhe Fojnicë janë shtyrë pasi këto komuna janë prekur nga përmbytjet dhe rrëshqitjet e dheut më 4 tetor.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka 30 ditë kohë për të vendosur se kur do të zhvillohen zgjedhjet në këto zona.
- “Aksioni i mosbindjes civile” në kryeqytetin e Shqipërisë
Organizuar nga Partia Demokratike e opozitës, protesta nisi më 7 tetor me një marshim nga selia e Partisë Demokratike drejt Kryeministrisë, Selisë së Partisë Socialiste në pushtet, Bashkisë së Tiranës, Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Parlamentit. Gjatë tubimit, protestuesit hodhën kokteje molotov në ndërtesat qeveritare ndërsa policia përdori gaz lotsjellës për të ndaluar trazirat. Disa policë dhe aktivistë u plagosën.
Protestës së 7 tetorit i parapriu një “marifet” në parlament më 30 shtator, ku deputetët e opozitës fillimisht bllokuan foltoren dhe hodhën objekte të ndryshme drejt kryeparlamentarit dhe zyrtarëve të qeverisë përpara se të nxirrnin karriget nga salla e seancave dhe t’i vinin flakën në hyrje të godinës.
Kryesia e Partisë Demokratike vendosi nisjen e aksionit të mosbindjes civile pasi Gjykata e Apelit dënoi me 12 muaj burg një prej drejtuesve të PD-së, Ervin Salianji, me akuzën “kallëzim të rremë”. Opozita e hodhi poshtë arrestimin dhe dënimin e deputetit si “një akt i verbër hakmarrjeje dhe terrori politik ndaj Partisë Demokratike”, duke akuzuar kryeministrin Edi Rama për bashkëpunim.
Në vitin 2018, Ervin Salianji kërkoi dorëheqjen e ministrit të Brendshëm të atëhershëm për akuzat për përfshirje të vëllait të tij në tregtinë e drogës. Megjithatë, regjistrimet audio që ai kishte bërë publike rezultuan se ishin të modifikuara.
Kërkesa kryesore e organizuar nga organizatorët e aksionit të fundit të mosbindjes civile është dorëheqja e qeverisë socialiste të drejtuar nga Edi Rama dhe formimi i një kabineti të përkohshëm teknokratik deri në zgjedhjet parlamentare të planifikuara për vitin e ardhshëm. Demokratët gjithashtu akuzojnë qeverinë e Ramës për manipulim të votave të mëparshme.
