Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 11.11.2024 – CWBS

Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 11.11.2024 – CWBS
  • Vuçiqi fton Trumpin në Serbi

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, telefonoi presidentin e sapozgjedhur të SHBA-së, Donald Trump, më 10 nëntor.

“Biseda ishte e mrekullueshme dhe kuptimplote, madje do të thosha shumë e përzemërt”, ka shkruar Vuçiq në një postim në Instagram.

Ai gjithashtu vuri në dukje se i ka shprehur shpresën Trumpit se do të vizitojë Serbinë, sepse “Serbia ishte vendi ku mbështetja ndaj presidentit Trump ishte më e larta në të gjithë Evropën”. Sipas Vuçiqit, Trumpi e “falënderoi për mbështetjen e madhe që mori nga qytetarët e Serbisë, nga populli serb”.

“Besoj gjithashtu se në të ardhmen e afërt do të mund të diskutojmë për përmirësimin e mëtejshëm të marrëdhënieve tona në të gjitha fushat”, theksoi presidenti serb. Trumpi “do të jetë në gjendje ta bëjë Amerikën përsëri madhështore dhe se ne do të jemi në gjendje ta bëjmë Serbinë një vend të denjë dhe një vend që do të jetë në gjendje të bashkëpunojë mirë, madje shumë mirë me Shtetet e Bashkuara”, tha Vuçiq.

Ministri i Brendshëm serb, Ivica Daçiq e konsideron bisedën mes Vuçiqit dhe Trump si “një tregues i afërsisë dhe besimit të madh” mes të dyve, si dhe dëshmi se Beogradi “do të ketë marrëdhënie të mira me administratën e ardhshme”.

  • Takimi i ri i Komunitetit Politik Evropian do të mbahet në Tiranë

Takimi i gjashtë i Komunitetit Politik Evropian (EPC) do të mbahet në maj 2025 në Tiranë, Shqipëri.

Për këtë kanë rënë dakord 47 krerë shtetesh dhe qeverish të vendeve anëtare të BE-së gjatë takimit të pestë në Budapest.

“Të gjithë kemi marrë përsipër të jemi mysafirë të kryeministrit Edi Rama në Tiranë, Shqipëri, majin e ardhshëm”, tha kryeministri hungarez Viktor Orbán, i cili mbajti një konferencë të përbashkët shtypi me kryeministrin e Shqipërisë, Edi Rama, pas Samitit të Budapestit.

Rama nga ana e tij theksoi se “do të jetë një privilegj i madh të punojmë si ekip dhe ta bëjmë takimin e radhës në Tiranë po aq të suksesshëm sa ai i Hungarisë”.

Pritet që samiti i Komunitetit Politik Europian në Tiranë, përveç rëndësisë panevropiane, të kontribuojë edhe në integrimin europian të Shqipërisë.

  • Vuçiq beson se ndihma për Ukrainën është më e rëndësishme për integrimin evropian sesa sanksionet kundër Rusisë

Në samitin e Komunitetit Politik Evropian në Budapest, presidenti serb Aleksandar Vuçiq u tregua i indinjuar ndaj faktit që Bashkimi Evropian nuk është i interesuar për integrimin evropian të Serbisë për shkak të refuzimit të Beogradit për tu përputhur me sanksionet e BE-së ndaj Rusisë. “Ne nuk paskemi nevojë për Serbinë. Pse? Sepse Serbia nuk paska vendosur sanksione kundër Rusisë”, tha Vuçiq, duke komentuar mbi qëndrimin e BE-së.

Megjithatë, sipas tij, sot nuk është më e rëndësishme burokracia, por veprimet aktuale, duke theksuar se Serbia ka ofruar ndihmë humanitare për Ukrainën në shumën prej 52 milionë eurosh. Vuçiq vuri në dukje se ndihma e Serbisë është e vogël në krahasim me Gjermaninë dhe SHBA-në, vendet e mëdha, por nëse krahasohet edhe me disa nga vendet e tjera më të mëdha të BE-së dhe me të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, mbështetja serbe është shumë më e madhe.

“Ne nuk vendosëm sanksione kundër Rusisë, por kur shikoni ndihmën tonë për Ukrainën, sidomos krahasuar me vendet e tjera apo Ballkanin Perëndimor, pyetja ime është nëse qasja formale burokratike apo thelbi kanë qenë gjithmonë më të rëndësishme,” tha Vuçiqi.

Siç dihet, pas invadimit të Ukrainës nga Rusia, procesi i negociatave për anëtarësimin e Serbisë në BE në fakt janë pezulluar dhe nuk janë hapur kapitujt e rinj negociues. Brukseli mendon që politika e jashtme dhe e sigurisë me të cilën po vazhdon të veprojë Serbia, pra refuzimi për të vendosur sanksione kundër Federatës Ruse, nuk përputhet me atë të BE-së, gjë që nuk është ideale për një vend kadidat.

  • Ministritë e Mbrojtjes të Evropës Juglindore mblidhen për samit

Përfaqësues të ministrive të mbrojtjes të vendeve të Evropës Juglindore dhe organizatave rajonale të sigurisë zhvilluan një tjetër takim në kuadër të Procesit SEDM (Ministria e Mbrojtjes së Evropës Juglindore) në Tiranë, Shqipëri, në datat 5-7 nëntor.

Procesi i Ministrisë së Mbrojtjes të Evropës Juglindore (SEDM) filloi në vitin 1996 për të promovuar bashkëpunimin ushtarak konstruktiv rajonal me qëllim të konsolidimit dhe rritjes së stabilitetit dhe sigurisë në rajon. Rumania kryeson SEDM në 2023-2025. Vende të tjera anëtare janë Shqipëria, Bullgaria, Bosnja dhe Hercegovina, Greqia, Gjeorgjia, Italia, Moldavia, Maqedonia e Veriut, Serbia, Sllovenia, SHBA, Turqia, Ukraina, Kroacia dhe Mali i Zi.

Takimi në Tiranë u diskutua për të ardhmen e Procesit SEDM, si dhe ndikimin e konflikteve aktuale të armatosura në sigurinë rajonale. Të gjithë pjesëmarrësit riafirmuan angazhimin e tyre për projektet e përbashkëta SEDM që do të forcojnë më tej bashkëpunimin politik dhe ushtarak në Evropën Juglindore.

Pas takimit, vendet anëtare të SEDM miratuan një komunikatë të përbashkët me informacion mbi funksionimin e Brigadës SEEBRIG dhe SEDM në përgjithësi, përmes zhvillimit të programeve dhe nismave ekzistuese dhe të reja, si dhe duke theksuar angazhimin e vendeve ndaj parimeve dhe normave themelore të ndërkombëtarëve. ligjin, respektimin e sovranitetit dhe integritetit territorial të vendeve pjesëmarrëse në nismë. (SEEBRIG, Brigada e Evropës Juglindore, është një njësi shumëkombëshe që përfshin forca nga Shqipëria, Bullgaria, Greqia, Maqedonia e Veriut, Rumania dhe Turqia. Ajo u krijua si pjesë e nismës së Partneritetit për Paqe të NATO-s.)

Si pjesë e Procesit SEDM, Serbia ka marrë rolin e një vendi udhëheqës në projektin “Roli i grave udhëheqëse në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë”. Një konferencë ndërkombëtare do të mbahet në Beograd, siç është planifikuar. Delegacioni i Ministrisë së Mbrojtjes së Serbisë u kryesua nga ushtruesi i detyrës së ndihmës ministrit të Mbrojtjes, Predrag Bandiq.

  • Mali i Zi do të blejë varka patrullimi në Francë

Ministri i Mbrojtjes së Malit të Zi, Dragan Krapoviç, ka nënshkruar kontratë për blerjen e dy anijeve patrulluese OPV 60 me një vlerë prej 120 milionë euro nga kompania franceze Keršip.

Kontrata bazohet në marrëveshjen për bashkëpunimin dypalësh ushtarak midis Malit të Zi dhe Francës, nënshkruar në Paris më 3 prill. Anijet e patrullës në det të hapur (OPV) të projektuara për patrullim dhe mbikëqyrje në det të hapur dhe përgjatë bregdetit do të dërgohen maksimumi deri në fund të vitit 2026. Janë të përshtatshme për kryerjen e misioneve luftarake, si dhe për mbrojtjen e kufijve detarë, duke përfshirë edhe luftën kundër migracionit të paligjshëm.

Blerja e anijeve patrulluese franceze është investimi më i madh ushtarak i Malit të Zi që kur vendi fitoi pavarësinë në 2006. Aktualisht, Marina Malazeze ende operon me anije që u trashëguan nga Ushtria Popullore Jugosllave.

Pas blerjes së anijeve OPV 60, Mali i Zi do të mund të marrë pjesë aktive në misionet detare të NATO-s.