- Shqipëria hap kapitujt e parë të negociatave për anëtarësimin në BE
Më 15 tetor, në takimin e Konferencës së Dytë Ndërqeveritare në Luksemburg, u hapën kapitujt e negociatave nga Klasteri 1: Bazat. Këta janë kapitujt mbi funksionimin e institucioneve demokratike, reformën e administratës publike, gjyqësore, drejtësinë, prokurimin publik dhe kontrollin financiar.
Delegacioni shqiptar u kryesua nga kryeministri Edi Rama, i cili theksoi se Shqipëria duhet të anëtarësohet në BE deri në vitin 2030.
Megjithatë, vëzhguesit shprehin dyshime për anëtarësimin e Shqipërisë në BE në gjashtë vitet e ardhshme, duke parashikuar një rrugë më të gjatë për anëtarësimin e vendit në Bashkimin Evropian.
Sfidat kryesore për Tiranën përfshijnë nevojën për të futur parimet e sundimit të ligjit dhe luftës kundër korrupsionit.
- Vuçiqi i Serbisë telefonon Putinin e Rusisë
Telefonata u bë më 20 tetor me rastin e 80 vjetorit të çlirimit të Beogradit gjatë Luftës së Dytë Botërore. “Besoj se kjo bisedë do të ndihmojë në zhvillimin e mëtejshëm të marrëdhënieve ndërmjet Rusisë dhe Serbisë”, tha presidenti serb.
Sipas Vuçiqit, në bisedën me Putinin, ai ka theksuar se Serbia nuk ka ndërmend të vendosë sanksione kundër Federatës Ruse. Gjithashtu, palët kanë folur edhe për furnizim me gaz. “Ne folëm edhe për marrëveshjet e gazit dhe pres që… do të fillojmë të flasim për një marrëveshje afatgjatë me Federatën Ruse”, tha Vuçiq.
Biseda mes presidentit të Serbisë dhe presidentit të Federatës Ruse është zhvilluar në prag të samitit të BRICS në Kazan. Vuçiq me sa duket u përpoq t’i shpjegonte Putinit mungesën e tij nga samiti në mënyrë që të minimizonte implikimin negativ të kësaj mungese për marrëdhëniet serbo-ruse. Bëhet fjalë, para së gjithash, për sigurimin e blerjes së mëtejshme të gazit rus nga Serbia me çmime të reduktuara.
Nga ana tjetër, pak orë pas bisedës telefonike me Presidentin e Rusisë, Presidenti i Serbisë takoi ndihmës sekretarin amerikan të Shtetit, James O’Brien dhe Drejtoreshën Menaxhuese për Evropën në Shërbimin Evropian të Veprimit të Jashtëm, Angelina Eichhorst. Sipas Vuçiqit, ishte “një takim i shkëlqyer i fokusuar në situatën politike në rajon, situatën aktuale në Kosovë dhe Metohi, si dhe forcimin e bashkëpunimit në shumë fusha”.
Është e qartë se presidenti i Serbisë po përpiqet të vazhdojë të ndjekë një politikë multivektoriale, duke balancuar Rusinë dhe Perëndimin.
- Vuçiq mungon në samitin e BRICS
Presidenti serb Aleksandar Vuçiq ka njoftuar më 21 tetor se nuk do të marrë pjesë në samitin e BRICS në Rusi më 22-24 tetor. Në periudhë ai do të takohet me kryeministrin e Polonisë, Donald Tusk dhe kryeministrin e Greqisë, Kyriakos Mitsotakis. Më vonë pritet të vijë edhe kryetarja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.
Siç deklaroi presidenti serb në një intervistë televizive, Putini është në dijeni të vendimit të tij, pasi të dy e diskutuan këtë çështje në një telefonatë një ditë më parë. Vuçiq tha se i kishte thënë Putinit se “edhe nëse nuk do të kishte vizita të tilla, do të ishte jashtëzakonisht e vështirë për mua të vij për shkak të çështjeve të ndryshme”, të cilat Putini “i di mirë” pasi “e kupton Serbinë”. Megjithatë, “ne do të dërgojmë një delegacion me katër ministra tanë”, theksoi presidenti serb.
Serbia do të përfaqësohet në samitin e Kazanit nga zëvendëskryeministri Aleksandar Vulin, ministri i Mbrojtjes Bratislav Hasic, ministrja e ekonomisë Adriana Mesaroviç dhe ministri Nenad Popoviç.
Përbërja e delegacionit tregon se Serbia është e gatshme t’i zhvillojë marrëdhëniet me anëtarët e BRICS në fushën ushtarake dhe ekonomike. Megjithatë, Beogradi padyshim nuk është i gatshëm ta ndryshojë vektorin e politikës së jashtme nga BE-ja në BRICS.
- Bëhet publik rezultati i regjistrimit të popullsisë në Mal të Zi
Shumica e qytetarëve të Malit të Zi identifikohen si malazezë: me 41.12 % (256,436). Më pas vijnë serbët me 32,93 % (205,370) dhe boshnjakët me 9,45 % (58,956).
Rreth 4,97% e qytetarëve (30,978) janë identifikuar si shqiptarë, 2,06% (12,824) – si rusë dhe 1,63% (10,162) – si myslimanë.
Gjithashtu, 2.88 % e qytetarëve, ose 17.907 persona, zgjodhën të mos shprehnin mendimin e tyre për këtë çështje.
Kjo u raportua në një konferencë shtypi në Byronë Shtetërore të Statistikave (Monstat), ku u prezantuan të dhënat për regjistrimin e popullsisë, dhe u zhvillua nga 3 dhjetori deri më 28 dhjetor 2023.
Sipas regjistrimit, shumica e malazezëve flasin serbisht: 43,18 për qind (269,307). Gjuha malazeze fitoi 34.52 për qind (215.299), dhe e treta ra gjuha boshnjake me 6.97 për qind (43.470).
Shqipja flitet nga 5.25% (32.725) e popullsisë, rusishtja nga 2.36% (14.731), serbo-kroatisht 2.08% (12.999).
Gjithashtu, 1.71 % e popullsisë (10691) nuk e shprehën mendimin e tyre.
Pas shpalljes së rezultateve të regjistrimit, pati thirrje nga zyrtarë qeveritarë që përfaqësonin forcat politike pro-serbe për të mbështetur dhënien e statusit zyrtar gjuhës serbe. Në veçanti këtë e ka thënë ministri i Punëve të Brendshme të Malit të Zi, Danylo Saranoviq. Ai tha se do të mbështesë zyrtarizimin e gjuhës serbe dhe iniciativën për përcaktimin e gjuhës serbe si zyrtare në Kushtetutën e Malit të Zi.
Aktualisht, gjuha malazeze është përcaktuar si gjuhë “zyrtare” në Kushtetutën e Malit të Zi. Gjuha serbe, si dhe gjuha boshnjake, shqipe dhe kroate janë gjuhë që “përdoren zyrtarisht”.
- Arrestohet ish-presidenti i Shqipërisë, Ilir Meta
Ish-presidenti i Shqipërisë dhe kryetari i Partisë së Lirisë, Ilir Meta, është arrestuar me urdhër të Prokurorisë së Posaçme për Luftën kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK).
Meta akuzohet për korrupsion, pastrim parash, si dhe mosdeklarim e fshehje pasurie. Ai i mohon të gjitha akuzat.
Ilir Meta ka qenë President i Shqipërisë nga viti 2017 deri në vitin 2022. Përveç postit të presidentit, ai ka qenë edhe kryeministër, ministër i Jashtëm, si dhe ka mbajtur poste të tjera të larta. Në vitet e fundit, ka qenë kundërshtar i kryeministrit Edi Rama dhe forcës së tij politike.
Kreu i Partisë Demokratike të opozitës, Sali Berisha, tha se arrestimi i Metës u bë nga Rama, i cili “kërkon t’i godasë kundërshtarët e tij politikë”.
Përfaqësuesit e Partisë së Lirisë paralajmëruan se mbajtja e mëtejshme e Ilir Metës në paraburgim do të çojë në protesta.
