Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 30.12.2024 – CWBS

Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 30.12.2024 – CWBS
  • Milanoviq dhe Primorac Përparojnë në Raundin e Dytë të Zgjedhjeve Presidenciale në Kroaci

Presidenti aktual kroat, Zoran Milanoviq, i mbështetur nga Partia Social Demokrate (SDP) e opozitës, fitoi raundin e parë të zgjedhjeve presidenciale me 49% të votave, kundër rivalit të tij kryesor, Dragan Primorac (me vetëm 19% të votave), që mbështetet nga Bashkimi Demokratik Kroat (HDZ) në pushtet.

Zoran Milanoviq doli fitimtar në të gjitha qarqet (rajonet), në kryeqytetin Zagreb, si dhe në të gjitha qytetet kryesore kroate.

Raundi i parë ishte surprizë për të gjithë për shkak të rezultateve të larta të Presidentit në detyrë dhe rezultateve shumë të ulëta të kandidatit nga partia në pushtet.

Shkak kryesor për rezultatin zhgënjyes të kandidatit të HDZ-së konsiderohen skandalet korruptive të qeverisë aktuale. Në veçanti, në prag të zgjedhjeve, Ministri i Shëndetësisë i Kroacisë u arrestua nën dyshim për mashtrime të prokurimit.

Kryeministri dhe lideri i HDZ-së, Andrej Plenkoviç tha se partia e tij nuk ishte e kënaqur me rezultatet e raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale dhe theksoi se HDZ do të vazhdojë ta mbështesë kandidatin e saj. “Kjo është një garë në të cilën kemi përkrahur Dragan Primoracin dhe do ta mbështesim edhe dy javë të tjera sepse duam që ai të arrijë rezultatin më të mirë. Jemi të bindur se ai është më i mirë për Kroacinë se Milanoviq”, tha kryeministri.

Mediat e pavarura dhe analistët e politikës e karakterizojnë Milanoviqin si një populist që mbështet qëndrimet anti-perëndimore, duke nënvizuar qëndrimin e tij anti-ukrainas dhe pro-rus. Megjithatë, këto karakterizime nuk e penguan atë të fitonte një mbështetje të fortë elektorale.

Raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale në Kroaci do të mbahet më 12 janar.

  • Akuzat e ngritura kundër atyre që janë përgjegjës për rindërtimin e stacionit hekurudhor të Novi Sadit

Prokuroria e Lartë në Novi Sad ka ngritur akuza kundër 13 personave, duke përfshirë ish-ministrin e Transportit Goran Vesic dhe dy ish-drejtorë të Infrastrukturës së Hekurudhave Serbe. Ai përfshin projektuesit, si dhe ata përgjegjës për auditimin, kontrollin teknik, punën e ndërtimit dhe mbikëqyrjen profesionale.

Prokuroria kërkon gjithashtu zgjatjen e dënimit, si dhe dënimin e atyre që janë akoma në kërkim.

“Akuza është dorëzuar në Gjykatën e Lartë në Novi Sad, e shoqëruar me të gjithë dokumentacionin e mbledhur gjatë hetimeve paraprake dhe të procesit hetimor, si dhe të gjitha provat tjera që mbështesin ekzistimin e një dyshimi të arsyeshëm për aktakuzën”, tha zëdhënësi i Prokurorisë.

Aktakuzat e Prokurorisë vijnë dy muaj pas shembjes së tendës në një stacion treni në Novi Sad, që vrau 15 persona dhe plagosi rëndë dy të tjerë. Shembja rezultoi në protesta masive në Serbi që vazhdojnë edhe sot e kësaj dite. Kërkesa kryesore e opozitës, studentëve dhe aktivistëve të shoqërisë civile është hetimi i plotë i ngjarjes dhe ndëshkimi i të gjithë autorëve të saj.

Po të njëjtën ditë, Prokuroria e Lartë publikoi në uebfaqen e saj të gjithë dokumentacionin hetimor, duke plotësuar një tjetër kërkesë të protestuesve.

Liderët e opozitës deklarojnë se aktakuzat nuk janë tregues të një pune efektive të institucioneve shtetërore, por janë thjesht rezultati i presionit publik ndaj autoriteteve.

  • Ministri i Sigurisë së Bosnje dhe Hercegovinës arrestohet për korrupsion

Ministri i Sigurisë në Këshillin e Ministrave të Bosnjë-Hercegovinës, Nenad Neshiq, u ndalua më 26 dhjetor në kuadër të operacionit Tuneli 2. Zyra e Prokurorit të Shtetit të BeH po heton rastin në bashkëpunim me Drejtorinë e Krimit të Organizuar të Ministrisë së Punëve të Brendshme të Republikës Srpska (BeH).

Të dyshuarit, duke përfshirë Dakiqin, Drejtor i Ndërmarrjes Publike “Putevi RS” (“Rrugët e RS”), dhe pesë individë të tjerë, akuzohen për pastrim parash, shpërdorim detyre dhe marrje ryshfeti.

Më 29 dhjetor, gjykata e Bosnjë-Hercegovinës urdhëroi paraburgimin për një muaj të Neshiqit. Megjithatë, sipas raportimeve të mediave, ministri aktualisht po ruhet nga roje në spital për shkak të gjendjes së keqe shëndetësore.

Neshiqi ka qenë Ministër i Sigurisë së BiH që nga viti 2022 dhe ka qenë Drejtor i Ndërmarrjes Publike “Putevi RS” nga viti 2016 deri në vitin 2020. Neshiq aktualisht është lider i Aleancës Popullore Demokratike, e cila është pjesë e koalicionit qeverisës në Republika Srpska së bashku me Aleancën e Social Demokratëve të Pavarur (SNSD) e Milorad Dodikut.

  • Kryebashkiaku i Tiranës nën hetim

Struktura e Posaçme Anti-Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) e Shqipërisë ka lëshuar një deklaratë për hetimin e kryebashkiakut të Tiranës, Erion Velijai, më 27 dhjetor.

Kryebashkiaku i kryeqytetit shqiptar është nën hetim që prej muajit mars të vitit të kaluar për katër kallëzime penale, përfshirë “korrupsion pasiv dhe aktiv”, “refuzim për deklarim, deklarim i rremë, fshehje dhe pastrim i të ardhurave nga veprimtaria kriminale”.

Më 26 dhjetor, Velijai dëshmoi për më shumë se pesë orë në (SPAK). Dy ditë më vonë kryebashkiaku i Tiranës u largua nga vendi.

Erion Velijai është një figurë kyçe e Partisë Socialiste dhe një nga bashkëpunëtorët më të afërt të kryeministrit Edi Rama.

Rama, duke iu përgjigjur më 30 dhjetor një pyetjeje në lidhje me hetimin e SPAK-ut ndaj kryebashkiakut Erion Veliaj, deklaroi se nuk do të komentojë për çështje që i përkasin institucioneve të drejtësisë, duke e cilësuar si “të neveritshëm linçimin publik të kryebashkiakut”.