- Arrestimet në Kosovë mes zyrtarëve të Ministrisë së Tregtisë për rastin e korrupsionit
Njësia Speciale e Hetimeve të Policisë së Kosovës në Prishtinë ka arrestuar tre persona të dyshuar për keqpërdorim të detyrës zyrtare, njoftoi Prokuroria Speciale. Të arrestuarit rezultuan se ishin zyrtarë të Ministrisë së Tregtisë, Industrisë dhe Sipërmarrjes.
Kryeministri Albin Kurti tha se vërtet disa produkte të porositura për nevojat e rezervave shtetërore të Kosovës ende nuk janë dorëzuar, por nuk ka pasur korrupsion dhe keqpërdorim për të cilin akuzohen dy zyrtarë të lartë. Kurti tha se 99.5 për qind e grurit tashmë në magazinë është dorëzuar, dhe për pjesën tjetër të serisë, furnitorët kanë detyrime të hapura për të përmbushur kontratën, “dhe nëse nuk e bëjnë, ka procedura ligjore. Nuk ka korrupsion dhe keqpërdorim. Unë i besoj plotësisht ministres përkatëse, Roseta Haidari.” Ai akuzoi prokurorët për dështimin për të vepruar në lidhje me qindra raporte zyrtare kundër një numri ministrish për krime, përfshirë korrupsionin që ata ekspozuan kur kabineti i tij erdhi në pushtet.
Deputeti i Partisë Demokratike të Kosovës (PDK), Berat Rukiqi, ka thënë se arrestimi i zyrtarëve nga Ministria e Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë është pjesë e një “mozaiku më të gjerë të një sistemi korruptiv dhe kriminal të krijuar nga autoritetet në fuqi”. Ai shtoi se të gjitha faktet e publikuara tregojnë për përfshirjen e liderëve të lartë politikë në këtë rast. Sekretari i PDK-së, Betim Josi, beson se “kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, po mbron ministren Roseta Haidari dhe biznesmenin Ridvan Muharemi, i cili u arrestua me dyshimin për përfshirje në keqpërdorimin e rezervave mallrash, sepse ai vetë është i përfshirë në këtë akt korrupsioni”. Në të njëjtën kohë, ministrja e Industrisë, Sipërmarrjes dhe Tregtisë, Roseta Haidari, theksoi se beson se vartësit e saj nuk janë fajtorë, shkruan Gazetari.
Tashmë janë bërë të dukshme kontradikta të mëdha mes deklaratave të prokurorisë, policisë, politikanëve të opozitës, kryeministrit të Kosovës dhe një anëtari të qeverisë së tij. Është e qartë se hetimi dhe gjykimi do ta çojnë çështjen në një përfundim logjik, megjithëse Albin Kurti tashmë akuzon forcat e rendit si të padrejtë. Këto ngjarje tregojnë për përkeqësimin e situatës së brendshme politike në Kosovë, e cila mund të rezultojë në ndryshime të rëndësishme në agjendën politike.
- Deklarata e diskutueshme e shefit të mbrojtjes së Serbisë
” Deklarata e mprehtë e ministrit serb të Mbrojtjes Millosh Vuçeviq është zëri i Moskës, si dhe rezultat i kritikave të Aleksandër Vuçiqit ndaj Perëndimit, të cilat vijnë pothuajse çdo ditë”, tha Sonja Biserko, Presidente e Komitetit të Helsinkit të Serbisë, e cila foli në një intervistë me gazetën malazeze Pobjeda. Vuçeviq kritikoi Podgoricën dhe Shkupin, duke thënë se Mali i Zi dhe Maqedonia e Veriut e kishin fyer Serbinë duke njohur pavarësinë e Kosovës dhe duke theksuar se kjo do të ishte kundër tyre dhe Ukrainës. Ai vazhdoi të pretendonte se as Shkupi dhe as Podgorica “nuk mund të flenë në mënyrë paqësore”, duke besuar se ka një mbështetje të madhe ndërkombëtare për zbatimin e projektit të Shqipërisë së Madhe, duke theksuar se çështja nuk ka të bëjë vetëm me Serbinë, por edhe me fqinjët e saj. Biserko vuri në dukje se nuk ka asgjë të re në kritikat ndaj Maqedonisë së Veriut dhe Malit të Zi për shkak të njohjes së Kosovës, por ky kërcënim ekstrem që sugjeron se këto dy vende do të përfundojnë si Ukraina dëshmon se situata po përkeqësohet.
Ish-ministri i Punëve të Jashtme të Malit të Zi, Miodrag Vllahoviq, ka reaguar ndaj deklaratës kontroverse të ministrit të Mbrojtjes së Serbisë, duke iu drejtuar përmes Twitter presidentit të vendit, Jakov Milatoviq, si dhe Milojko Spajiqit, të cilit i është besuar formimi i qeverisë së re. Ai theksoi se duhet të reagojnë në mënyrë të qartë dhe të vendosur ndaj kësaj deklarate. Kreu i Social Demokratëve të Malit të Zi, Damir Shehoviq, duke iu përgjigjur fjalëve të shefit të mbrojtjes serbe, theksoi se ata e kanë bërë më të qartë se pse Malit të Zi i duhet një qeveri pro-evropiane dhe pro NATO-s. Gjithashtu, kryetarja e komisionit të politikës së jashtme në parlamentin britanik, Alicia Kearns, tha se iniciativa që bën thirrje për ndryshim të qëndrimit të Uashingtonit ndaj Serbisë është një thirrje për qeveritë që të pranojnë se nacionalizmi etnik po rritet dhe se kërcënon sigurinë e të gjithëve.
Kështu, mund të parashikohet që në një të ardhme të afërt, lidershipi më i lartë politik i Malit të Zi dhe Maqedonisë së Veriut do të vlerësojë deklaratën e ministrit të Mbrojtjes të Serbisë. Ashpërsimi i retorikës së Beogradit është gjithashtu për shkak të thirrjeve të një numri politikanësh evropianë drejtuar Brukselit dhe Uashingtonit për të rishikuar politikën e tyre zyrtare ndaj Serbisë. Nuk ishte rastësi që kreu i Partisë Progresive Serbe në pushtet dhe në të njëjtën kohë ministri i Mbrojtjes Millosh Vuçeviç vendosi të nxjerrë në pah projektin e Shqipërisë së Madhe duke përfituar nga prania e flamurit të madh shqiptar në ngjarjet në Maqedoninë e Veriut, ku morën pjesë edhe Kosova. Kryeministri Kurti dhe përfaqësues të partive shqiptare, edhe pse opozitare. Për shkak të kësaj rrethane, Kurti ra në konflikt me mbështetësit perëndimorë, kështu që Vuçeviç zgjodhi ta shfrytëzonte këtë çështje më tej. Megjithatë, për shumë vëzhgues, ende mbetet pyetja nëse Beogradi ka refuzuar të ndjekë projektin e Serbisë së Madhe.
- Sulejman Ugljanin kritikon vendimin për të njohur Aleksandar Vuçiqin qytetar nderi të Sjenicës
Udhëheqësi i Partisë së Veprimit Demokratik të Sanxhakut, Sulejman Ugljanin, tha se “organet e partisë po punojnë në zhvillimin e planeve për zhvillimin më të shpejtë ekonomik të Sanxhakut dhe vetëqeverisjen rajonale në Serbi”. Një pjesë të konsiderueshme të fjalimit të tij ai ia kushtoi 106 vjetorit të Kongresit të Sjenicës, i cili miratoi një rezolutë për statusin e popullsisë së Sanxhakut dhe boshnjakëve. Ai foli për ngjarjen si “një nga datat më të rëndësishme”. Rezoluta kërkonte aneksimin e Sanxhakut nga Bosnja dhe Hercegovina pasi rajoni u ishte marrë atyre në Kongresin e Berlinit të vitit 1878. Ugljanin ka komentuar edhe vendimin e këshillit komunal të Sjenicës për ta shpallur presidentin e Serbisë qytetar nderi dhe për t’i dhënë çelësin e artë të qytetit. Ugljanin sugjeron se një njohje e tillë do të ishte një akt “sadizmi” kundër Aleksandar Vuçiqit.
Kështu, Ugljanin edhe një herë veproi në kundërshtim të ashpër ndaj autoriteteve në Beograd. Udhëheqja politike në Serbi vendosi me sukses kontakte të mira me një numër përfaqësuesish boshnjakë në pjesën serbe të Sanxhakut. Ndërkohë, Partia për Veprim Demokratik e Sanxhakut, si një forcë politike me ndikim për boshnjakët vendas, vazhdimisht demonstron kundërshtimin e saj ndaj politikave të Vuçiqit. Nuk përjashtohet që një prapaskenë tjetër pas deklaratës së fundit të ishte përkeqësimi i marrëdhënieve mes Beogradit dhe partive boshnjake në Sarajevë lidhur me vlerësimet e punës së presidentit të Republikës Serbe, Milorad Dodik.
- Vizita e Presidentit të Serbisë në Hungari
Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq tha se ka zhvilluar bisedime të rëndësishme në Budapest me presidenten hungareze Katalin Novak dhe kryeministrin Viktor Orbán. U diskutuan projekte të shumta, duke përfshirë ndërtimin e hekurudhës Beograd-Budapest. Presidenti serb i kërkoi Orbanit të përshpejtonte ndërtimin e seksionit hungarez. Gjatë negociatave dypalëshe për gazin, presidenti Vuçiq falënderoi hungarezët që i dhanë Serbisë objektet e depozitimit të gazit. Kryediplomati i Hungarisë, Péter Szijjártó, tha se Serbia kishte konfirmuar gatishmërinë e saj për të siguruar rritjen e tranzitit të gazit rus në Hungari, nëse rrjedha përmes Ukrainës ndalet.
Aleksandr Vuçiq raportoi se Hungarisë i është ofruar bashkëpunim si pjesë e ngjarjes EXPO në Beograd. Ai theksoi se është biseduar edhe për çështjen e kalimit të kufirit. U paraqit një propozim për të krijuar një rutinë të përbashkët të kontrollit kufitar për qytetarët e Serbisë dhe Hungarisë. Projekti i gjerë do të kërkojë investime me vlerë qindra milionë euro. I njëjti propozim do t’i shprehet palës rumune në lidhje me një kalim në zonën ku takohen të tre kufijtë.
Ardhja e Presidentit Vuçiq në Budapest, si dhe e Presidentit të Republikës Serbe, Milorad Dodik, mund të shihet si një masë për të forcuar bashkëpunimin serbo-hungarez, i cili shtrihet në dimensionet politike, ekonomike dhe të sigurisë. Vëzhguesit kanë vërejtur se të gjithë mbështetësit e Kremlinit ruajnë marrëdhënie të ngrohta me njëri-tjetrin, gjë që ngre dyshime serioze nëse vetë Moska po fillon afrimin në trekëndëshin Budapest-Beograd-Banja-Luka si kundërpeshë ndaj fqinjëve pro-evropianë. Është e mundur që në sfondin e një aksi të tillë, Brukseli dhe Uashingtoni do të shqyrtojnë gjithashtu rishikimin e politikave të tyre në lidhje me Budapestin.
- Turqia së shpejti do të marrë drejtimin e misionit të KFOR-it në Kosovë
Ministria turke e Mbrojtjes Kombëtare njoftoi se vendi do të marrë përsipër komandën e misionit të KFOR-it në Kosovë nga tetori i vitit 2023. Zëdhënësi i Ministrisë tha se komanda do t’i dorëzohet Turqisë nga Italia. KFOR-i do të udhëhiqet nga trupat turke për vitin e ardhshëm. Kujtojmë se në qershor të këtij viti Ministria Turke e Mbrojtjes vendosi një batalion këmbësorie të motorizuar të ushtrisë turke në Kosovë për të mbështetur misionin paqeruajtës të NATO-s pas përshkallëzimit të tensioneve në veri të Kosovës. Është e qartë se çështja do të diskutohet edhe nga presidenti serb Aleksandar Vuçiç dhe lideri turk Recep Tayyip Erdoğan në takimin e tyre të ardhshëm pasi të dy do të vizitojnë Hungarinë.
Mund të parashikohet se arritja e marrëveshjeve politike kompromisi ndërmjet dy presidentëve mund të kontribuojë në një zbutje të ndjeshme të tensioneve në Kosovë, veçanërisht në pjesën veriore të saj, e cila është në interes të Beogradit zyrtar dhe Ankarasë, e cila është një aleate ie qëndrueshme e Prishtinës në mbështetjen e pavarësisë së saj.
- Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe BiH i bashkohen raundit të sanksioneve ndaj Rusisë
Mali i Zi u rreshtua me qëndrimin e Bashkimit Evropian, duke iu bashkuar sanksioneve kundër kompanive ruse të angazhuara në zhvillimin e softuerit të njohjes së fytyrës, si dhe zyrtarëve të administratës së burgjeve të përfshirë në burgosjen e opozitës ruse, Alexei Navalny. Përveç Podgoricës, të njëjtën lëvizje e bënë edhe Shkupi, Tirana dhe Sarajeva. Mali i Zi kishte mbështetur më parë të gjitha raundet e sanksioneve që synonin Rusinë dhe gjithashtu dëboi disa diplomatë rusë.
Një qëndrim i tillë nga autoritetet shtetërore ngjall indinjatë në mesin e forcave pro-ruse, veçanërisht në Mal të Zi. Ndërkohë, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe BiH janë të vetëdijshëm për detyrimet e tyre për të harmonizuar politikat e tyre me ato të BE-së. Në fund të fundit, anëtarësimi në Bashkimin Evropian është prioriteti kryesor i politikave të jashtme dhe të brendshme të këtyre vendeve.
- Deklaratat pro-Ruse nga Beogradi
Ministrja e Shëndetësisë Danica Grujiçiç e Serbisë kundërshtoi përdorimin nga forcat ukrainase të predhave të artilerisë që përmbajnë uranium të varfëruar, pasi ato dyshohet se mbartin rrezikun e ndotjes kimike të tokës dhe rrisin rrezikun e tumoreve malinje për të prekurit. Çuditërisht, deklarata i bën jehonë një pretendimi të ngjashëm të shprehur nga zyrtarët e Moskës, të cilët në mars 2023, menjëherë pasi dolën raportet për dërgimin e municioneve të specifikuara në Ukrainë nga Mbretëria e Bashkuar, ishin veçanërisht të etur për t’u siguruar që forcat e armatosura ukrainase të mos merrnin predha të cilat mund të depërtojnë efektivisht në armaturën ruse. Pastaj Vladimir Putin akuzoi Perëndimin se synonte të përdorte “armë me një komponent bërthamor” dhe propaganda Ruse “paralajmëroi” për kontaminimin radioaktiv dhe një epidemi kanceri në rast të përdorimit të tyre.
Uraniumi i varfëruar nuk është një armë bërthamore si e tillë dhe përdorimi i tij nuk është i ndaluar. Ekspertët amerikanë dhe britanikë thonë se raundet e artilerisë që përmbajnë uranium të varfëruar nuk kanë efekt të drejtpërdrejtë në shëndetin e ushtarëve, vetëm duke rritur efektin shpues në goditjen e automjeteve të blinduara, duke pasur parasysh densitetin e lartë të uraniumit. Vlen të përmendet se Ministria e Punëve të Jashtme e Serbisë nuk përmendi faktin se pala ruse gjithashtu ka rezerva të predhave të artilerisë me uranium të varfëruar.
Narrativa të ngjashme pro-ruse u shpreh nga lideri i partisë së djathtë serbe, Misha Vaciq. Ai deklaroi se Afrika duhet të çlirohet nga skllavëria ekonomike e BE-së dhe SHBA-së dhe këmbënguli në nevojën për të mbështetur juntat ushtarake në Mali, Burkina Faso dhe Niger, të cilat së fundmi panë një grusht shteti ushtarak me disa gjurmë ruse në të. Ekspertët besojnë se Nigeri është me interes parësor për Moskën, duke qenë i pasur me depozita të uraniumit, titanit dhe tungstenit – TOP 3 në listën e dëshirave të Moskës, veçanërisht duke pasur parasysh se një pjesë e madhe e depozitave ende nuk është eksploruar. Duke marrë parasysh ndikimin e rëndësishëm të Grupit Wagner të Rusisë në rajon dhe përfshirjen e tij në zhvillimin e fushave të tilla, është e mundur që ndërprerja e mbështetjes perëndimore për Nigerin të çojë në një rritje të pranisë jozyrtare të Rusisë në vend, pas shembullit të Malit fqinj. dhe Burkina Faso.
Vërejmë interesin ekstrem të Ministres së Shëndetësisë së Serbisë, Danica Grujiçiq dhe kreut të partisë “E djathta serbe”, Misha Vaciq, për të theksuar çështjet që Rusia i sheh të rëndësishme. Politikanët e lartpërmendur vështirë se do të vendoseshin në të njëjtën fjali në asnjë rrethanë tjetër. Kjo sugjeron që figurat politike serbe të kalibrave të ndryshëm po flasin gjithnjë e më shumë në unison me propagandën ruse, madje edhe për çështje që janë në dobi të dukshme të Moskës, por që nuk lidhen në asnjë mënyrë me jetën socio-politike të Serbisë. Për më tepër, ndërsa në rastin e mëparshëm mund të flitet për propagandë zyrtare ruse, atëherë as zyrtarë të lartë rusë nuk e lejuan veten të lëshonin deklarata për Nigerin pasi ato qarkullonin vetëm përmes kanaleve të pasme të lidhura kryesisht me Grupin Wagner, i cili është padyshim një nga agjentët më efektivë të ndikimit rus që veprojnë në tokë të huaj.
