Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 17.06.2024 – CWBS

Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 17.06.2024 – CWBS
  • Rusia ristrukturon borxhet e Serbisë

Vladimir Putin ka nënshkruar ratifikimin e katër protokolleve që krijojnë një bazë ligjore për ristrukturimin e borxheve të Serbisë ndaj Rusisë, bazuar në një sërë marrëveshjesh ndërqeveritare.

Borxhi i Serbisë për kredi për eksport ishte 102,231 milion dollarë dhe 1,944 milion euro, për kredi financiare ishte 38,33 milion dollarë, dhe për detyrimet e Jugosllavisë ishte 2,96 milion dollarë.

Sipas kushteve të ristrukturimit, nuk do të grumbullohet më interesi për kreditë dhe pagesa e bërë nga pala serbe do ta mbulojë edhe atë të borxhit kryesor.

Mediat ruse sqarojnë se këto marrëveshje janë të nevojshme për shkak të vështirësive të konsiderueshme që kanë lindur në pagesën e borxhit në dollarë dhe euro siç ishte sanksionuar nga Perëndimi. Mekanizmat e rinj, sipas burimeve ruse, do ta lejojnë Moskën të shmangë bllokimin e fondeve nga vendet e treta.

Në të njëjtën kohë, vëzhguesit në rajon besojnë se kjo manovër pasqyron “mirënjohjen” e Moskës ndaj Beogradit për refuzimin e përafrimit me sanksionet e BE-së kundër Rusisë.

  • Dega e misionit diplomatik rus nis punën në Banja-Luka.

Në ceremoninë përkatëse morën pjesë presidenti i Republikës Srpska, Milorad Dodik dhe ambasadori rus në Bosnje dhe Hercegovinë, Igor Kalabukhov.

Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov theksoi në një fjalim-video se marrëdhëniet midis Rusisë dhe Republikës Srpska po bëhen gjithnjë e më të ngushta. “Komunikimet në nivelin më të lartë janë bërë të rregullta dhe po zhvillohet një dialog politik intensiv dhe i besueshëm,” tha Lavrov.

Me hapjen e zyrës së Ambasadës Ruse në Banja Luka, Bosnja dhe Hercegovina është bërë i vetmi vend në Ballkanin Perëndimor ku Rusia arriti të zgjerojë shtritjen e saj diplomatike pas nisjes së agresionit kundër Ukrainës në vitin 2022.

Duke komentuar mbi këtë dhe një numër zhvillimesh të tjera të ngjashme, Instituti për Studimin e Luftës (ISW) vuri në dukje se Kremlini dhe aleatët e tij vazhdojnë të kërkojnë të përdorin marrëdhëniet e Rusisë me Republikën Srpska për të destabilizuar Ballkanin.

  • Stërvitja ndërkombëtare po vazhdon në Serbi me pjesëmarrjen e SHBA-së

Nga data 10 deri më 21 qershor në Serbi, do të vazhdojë të zhvillohet stërvitja taktike ndërkombëtare Platinum Wolf 24 e organizuar nga Forcat e Armatosura të Serbisë dhe Komanda Evropiane e Forcave të Armatosura të SHBA-së (EUCOM).

Qëllimi i stërvitjes, siç raportohet nga Ministria e Mbrojtjes e Serbisë, është përmirësimi i ndërveprimit dhe mirëkuptimit të ndërsjellë të forcave të armatosura të vendeve partnere gjatë operacioneve paqeruajtëse në një mjedis shumëkombësh.

Më shumë se 200 pjesëmarrës do të praktikojnë taktikat, teknikat dhe procedurat e aplikuara gjatë operacioneve paqeruajtëse, me theks në përdorimin e aftësive jo-vdekjeprurëse. Operacionet luftarake në mjediset urbane, mbrojtja e një pike të fortë, përmbajtja e një turme dhe operacionet e bllokimit të rrugëve janë të gjitha pjesë e përpjekjes stërvitore.

Stërvitja Platinum Wolf po mbahet për herë të dytë që nga viti 2023, pavarësisht një moratoriumi mbi stërvitjet ushtarake që përfshijnë partnerë të huaj, të prezantuar nga Beogradi në shkurt 2022.

Kjo konfirmon synimin e autoriteteve serbe për të mbajtur marrëdhënie pune me Perëndimin, edhe në një zonë kaq të ndjeshme siç është ushtria.

  • Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor marrin pjesë në Samitin për Paqen në Ukrainë

Në Samitin Global të Paqes, i cili u zhvillua në Zvicër më 15-16 qershor, Ballkani dhe Evropa Juglindore/Qendrore u përfaqësuan nga zyrtarë të rangut të lartë në nivele të ndryshme – nga presidentët deri tek ministrat e jashtëm.

Shqipëria u përfaqësua nga Presidenti Bajram Begaj.

Bosnja dhe Hercegovina – nga kreu i Presidiumit (Presidencës) Denis Beciroviq.

Kosova – nga presidentja Vjosa Osmani

Maqedonia e Veriut – nga presidentja Gordana Siljanovska-Davkova

Serbia – nga Ministri i Punëve të Jashtme Marko Gjuriq

Mali i Zi – nga Presidenti Jakov Milatoviq.

Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor mbështetën komunikatën përfundimtare të Samitit.

Surpriza më e madhe ishte pjesëmarrja e delegacionit serb.

Mediat serbe dhe ruse e “justifikojnë” pjesëmarrjen e Beogradit në këtë ngjarje dhe mbështetjen e tij ndaj komunikatës duke pretenduar se dokumenti theksonte respektimin e Kartës së OKB-së dhe të drejtën ndërkombëtare, të cilën Beogradi e sheh si të        rëndësishme duke pasur parasysh situatën në Kosovë.

  • Shqipëria, Kosova, heqin kontrollin kufitar për të ashtuquajturin “trafik i vogël kufitar”

Më 13 qershor hyri në fuqi marrëveshja për lëvizjen e lirë mes dy shteteve, në pika të posaçme, për banorët që jetojnë 30 kilometra nga zona kufitare.

Marrëveshja ndërqeveritare për lëvizjen e lirë në kufirin ndërmjet Shqipërisë dhe Kosovës është nënshkruar më 26 nëntor 2021.

Kritikët e hapjes së kufijve mes Kosovës dhe Shqipërisë theksojnë se kjo është pjesë e një përpjekjeje të vazhdueshme për të krijuar një “Shqipëri të Madhe”.

Në të njëjtën kohë, zyrtarët në Tiranë dhe Prishtinë deklarojnë se lëvizja e lirë e mallrave dhe e individëve është një element i të ashtuquajturit “procesi i Berlinit”, në kuadër të integrimit evropian të rajonit.