Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 19.02.2024 – CWBS

Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 19.02.2024 – CWBS
  • Presidenti i Republikës Srpska, Milorad Dodik, u takua me udhëheqësin e Bjellorusisë, Oleksandr Lukashenkon

Takimi mes Dodikut dhe Lukashenkos u zhvillua në kuadër të vizitës zyrtare dyditore të delegacionit të Republikës Srpska në Bjellorusi. Qëllimi i udhëtimit është caktuar krijimi i një bashkëpunimi më të mirë në fusha të shumta, duke përfshirë shkencën dhe arsimin, kujdesin shëndetësor, industrinë dhe bujqësinë.

Lukashenko, duke i uruar mirëseardhjen Dodikut në Pallatin e Pavarësisë në Minsk, theksoi: “Ju duhet të dini diçka thelbësore: nëse ju përshtatet ndonjë gjë në fushën e teknologjisë, në çështje të tjera, në bujqësi, industri apo në kujdesin shëndetësor, ne jemi gjithmonë të lumtur t’ju ofrojmë ndihmë dhe mbështetje”.

Udhëheqësi i Bjellorusisë nënvizoi se po vëzhgon me kujdes situatën në Ballkan. “Ju i dini marrëdhëniet që po ndërtojmë me Bosnjën dhe Hercegovinën. E dimë se ndonjëherë nuk është e lehtë për ju atje, por ju luftoni me guxim. Ne ju përgëzojmë për këtë. Fatkeqësisht, sot, vetëm guximi, qëndrueshmëria dhe forca mund të përcaktojnë të ardhmen e një vendi ose një tjetri, të rajonit, qarkut apo territorit. Mendoj se keni qëndresë të fortë atje, duke përfaqësuar interesat e njerëzve ortodoksë. Të njerëzve që mbështeten te ju dhe ju besojnë. Në këtë aspekt, ne jemi në anën tuaj dhe ju mund të mbështeteni te ne”, tha ai.

Mediat e RS-së theksojnë se kontaktet ndërmjet Banja Lukës zyrtare dhe Minskut janë mundësuar nga qëndrimi i Republikës Srpska, e cila kundërshton vendosjen e sanksioneve nga Bosnja dhe Hercegovina kundër Bjellorusisë. “Vendet Perëndimore e trajtuan Bjellorusinë në mënyrë të padrejtë dhe e nënshtruan ndaj sanksioneve. Republika Srpska, e cila është pjesë e BiH-së, nuk e lejoi BiH-në të vendoste zyrtarisht sanksione kundër Bjellorusisë”, theksoi Dodiku në lidhje me këtë.

Kontaktet e politikës së jashtme të presidentit të Republikës Srpska duhet të tregojnë solidaritetin e RS-së me Minskun zyrtar dhe janë, në njëfarë mënyre, një sfidë ndaj politikës së sanksioneve të Perëndimit në raport me udhëheqjen bjelloruse dhe udhëheqësit e serbëve të Bosnjës.

Pas takimit me Oleksandr Lukashenkon, Milorad Dodiku, “për dy-tri ditë”, pritet të takohet me Vladimir Putinin, një takim që do të zhvillohet në vazhdën e këtij kursi kundër Perëndimit.

  • Në Maqedoninë e Veriut janë shpallur zyrtarisht zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare

Kryetari i Kuvendit të Maqedonisë së Veriut, Jovan Mitreski, shpalli zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare.

Raundi i parë i zgjedhjeve presidenciale është caktuar më 24 prill. Raundi i dytë do të mbahet së bashku me zgjedhjet parlamentare më 8 maj.

Fushata presidenciale do të nisë më 4 prill, ndërsa fushata parlamentare më 18 prill.

Për organizimin e procesit zgjedhor do të kujdeset qeveria teknike, e formuar 100 ditë para zgjedhjeve dhe e kryesuar nga ish-kryetari i Kuvendit, Talat Xhaferi.

Studimet e fundit sociologjike favorizojnë forcat opozitare, duke parashikuar suksesin e tyre në zgjedhje. Shkaku është pakënaqësia e qytetarëve nga kursi në të cilën po zhvillohet vendi.

Në mesin e muajit shkurt u bënë publike rezultatet e sondazhit në dy zona zgjedhore. Pyetjes: “Si mendoni ju, në cilin drejtim mendoni se po shkon Maqedonia?” më shumë se 60% e të anketuarve janë përgjigjur “në drejtim të gabuar”.

  • Sekretari amerikan i Shtetit, Anthony Blinken zhvilloi një vizitë në Shqipëri.

Kreu i diplomacisë amerikane zhvilloi bisedime me kryeministrin shqiptar, Edi Ramën, presidentin Bajram Begaj, dhe mori pjesë në forumin rinor.

Në kuadër të vizitës u nënshkruan dy memorandume: për mirëkuptimin e ndërsjellë për kundërveprimet ndaj keqinformimit dhe zgjerimin e programit “Fulbright” për shqiptarët.

Vizita përkoi me përfundimin e misionit të Shqipërisë në Këshillin e Sigurimit si anëtare e përkohshme dhe u zhvillua pak më herët se në Tiranë të zhvillohet samiti Ukrainë – Evropa Juglindore.

Duke theksuar një “partneritet të jashtëzakonshëm” midis vendeve, Blinkeni e vlerësoi shumë pozicionin e Shqipërisë për mbrojtjen e sovranitetit ukrainas dhe rolin e saj si kreu i Këshillit të Sigurimit të OKB-së në vitin 2023, duke e quajtur Tiranën “një partner kyç për stabilitetin në Ballkanin Perëndimor dhe një aleat të qëndrueshëm në përkrahje të sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës”.

Ekspertët e vlerësuan pa dyshim vizitën si një demonstrim se SHBA-ja e konsideron Shqipërinë një partner kyç në Ballkanin Perëndimor dhe një element të rëndësishëm të mbështetjes së Ukrainës në rezistencën e saj ndaj agresionit rus.

  • Normalizimi i marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë është garanci për paqen në Ballkanin Perëndimor, konsideron Borrelli

“Stabiliteti dhe paqja e qëndrueshme në rajon (e Ballkanit Perëndimor), arrihet vetëm përmes normalizimit të marrëdhënieve Kosovë- Serbi. Rruga drejt këtij qëllimi shkon përmes dialogut të lehtësuar nga BE-ja.”

Për këtë ka shkruar në rrjetin X Përfaqësuesi i Lartë i Bashkimit Evropian për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Josep Borrell, pas takimeve të veçuara me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiçin dhe me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurtin, në kuadër të Konferencës së Sigurisë në Munih.

Në takime ka marrë pjesë edhe përfaqësuesi i BE-së për dialogun ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, Miroslav Lajçak.

Nuk pati deklarata të përbashkëta përfundimtare. Takimet mund të vlerësohen si informative, që synojnë shkëmbimin e pikëpamjeve për situatën aktuale dhe planifikimin e hapave të mëtejshëm në kuadër të dialogut nën patronazhin e BE-së.

  • Mali i Zi është i gatshëm të thellojë bashkëpunimin me Serbinë në sferën ushtarake

Pas bashkëpunimit në kuadër të NATO-s dhe në rrugën drejt Bashkimit Evropian, përparësia e tretë për Malin e Zi është bashkëpunimi rajonal, veçanërisht marrëdhëniet me Serbinë si vend mik.

Në lidhje me këtë, në intervistën për televizionin serb, RTS, njoftoi ministri i Mbrojtjes i Malit të Zi, Dragan Krapoviç, pas takimit të ministrave të Mbrojtjes të vendeve anëtare të NATO-s në Bruksel.

“Serbia nuk është anëtare e NATO-s, ajo ka rrugën e saj neutrale. Ne i respektojmë këto vendime dhe në këmbim presim që vendimet e Malit të Zi të respektohen. Nga ana ime jam absolutisht i gatshëm të thelloj bashkëpunimin në disa fusha. Është, në radhë të parë, mjekësia ushtarake, ABHO (mbrojtja bërthamore-biologjike-kimike) dhe disa fusha të tjera”, theksoi shefi i Ministrisë së Mbrojtjes malazeze.

Dragan Krapoviç është nënkryetar i partisë “Mali i Zi Demokratik” (Demokratët). Partia konsiderohet si pro-evropiane dhe në mënyrë të moderuar pro-serbe në të njëjtën kohë.

Deklarata e ministrit të “Demokratëve” për RTS-në serbe mund të shihet si përpjekje për të vendosur bashkëpunim të caktuar me Serbinë për çështjet ushtarake, në mënyrë që kjo të mos rrezikojë zgjedhjen euroatlantike të Malit të Zi.

  • Serbia u furnizua me armë të reja ruse

Me rastin e shënimit të Ditës së Shtetësisë të Republikës së Serbisë (15 shkurt), presidenti i republikës dhe Komandanti Suprem i Përgjithshëm, Aleksandar Vuçiç, së bashku me lidershipin ushtarak, vizituan ekspozitën e armëve dhe pajisjeve ushtarake të Forcave të Armatosura të Serbisë në kalanë e qytetit Nish. Në ekspozitë, për herë të parë, u prezantua para publikut një sistem rus i mbrojtjes radioelektronike ndaj dronëve “Repellent”, që së fundmi u ble për nevojat e Forcave të Armatosura të Serbisë.

“Repellenti” është i aftë të zbulojë objektiva ajrore në miniaturë (UAV-“mushkonja”) në një distancë prej më shumë se 35 km dhe të pengojë kontrollin e tyre në një distancë më të vogël se 2.5 km.

Sistemin tokësor të luftës radioelektronike, Serbia e mori nga Rusia disa muaj më parë. Sipas ekspertëve ushtarakë, dorëzimi i kompleksit EW (electronic warfare) në Serbi është bërë përmes hapësirës ajrore të vendeve që vendosën sanksione ndaj Federatës Ruse.