Presidenti i Republikës Serbe, Milorad Dodik, kohët e fundit tha se e shihte veten në vitin 2030 “në mandatin e parë të presidentit të RS të pavarur”, duke u bërë thirrje qytetarëve që “të qëndrojnë të vendosur ndaj tij dhe politikave të tij”. Dodik filloi të flasë për krijimin e një bashkimi të shteteve serbe, i cili do të përfshinte Serbinë, Republikën Serbe dhe Malin e Zi. Që nga viti 2008, presidenti i RS ka qenë i qëndrueshëm në retorikën e tij në lidhje me shkëputjen e RS, por ajo u intensifikua pasi Rusia lëshoi agresionin kundër Ukrainës. Për shkak të këtyre deklaratave, Dodik u fut në listën e sanksioneve të SHBA-së dhe Britanisë së Madhe. Ćamil Duraković, nënpresident i RS, thotë se Dodik është bërë shumë joserioz si ndaj vetes ashtu edhe ndaj atyre që e mbështesin, duke shtuar se presidenti ka shprehur disa deklarata utopike: “Ai po flet sot për fillimin e negociatave për anëtarësimin në BE dhe më pas pas disa ditësh bën një deklaratë se shpreson të bëhet presidenti i parë i RS-së së pavarur.” Në të njëjtën kohë, Zoran Vuletić, kryetar i Forumit Civil Demokratik, beson se Evropa nuk po i ofron mbështetje të mjaftueshme Bosnje-Hercegovinës dhe se ka bërë gabime të mëdha, duke shtuar se institucionet evropiane nuk po tregojnë vendosmëri të mjaftueshme në zbatimin e vendimeve ndërkombëtare në lidhje me Bosnjë dhe Hercegovinë. “Nëse BE-ja, SHBA-ja dhe përfaqësuesi i lartë do të zbatonin me vendosmëri vendimet e gjykatave ndërkombëtare, do të kishte shumë më pak probleme në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe Dodik do të ishte përgjegjës për rënien e shtetit, politikën që çoi në kërcënimin e luftës, duke cenuar sovranitetin, duke përhapur armiqësi dhe korrupsion dhe lidhje të pashembullta mafioze,” pohon Vuletić. Ai vë në dukje se Kremlini e udhëzoi Dodikun të hapte një front të ri ballkanik, për të cilin Rusia ka nevojë dëshpërimisht. Meqenëse paratë që ai ka vjedhur ruhen në llogaritë në Moskë, ai është gati të shtyjë të gjithë rajonin në një vorbull të re lufte për të mbajtur pasuritë e grabitura, tha Vuletiç. Ai shtoi se Dodik nuk mund të mbijetojë më as ekonomikisht dhe as demografikisht dhe se është vetëm çështje e vullnetit ndërkombëtar kur të vërtetohet ky fakt. Në të njëjtën kohë, “nëse Dodik fillon një luftë, atëherë, natyrisht, ai planifikon të angazhojë Serbinë në këtë konflikt. Por ky nuk do të ishte vetëm fundi i ekzistencës së Dodikut, por do të rrezikonte edhe vetë ekzistencën e Serbisë”, Vuletiç beson, duke shtuar se nuk është i sigurt nëse presidenti serb Aleksandar Vuçiq është në dijeni të një kërcënimi të tillë.
Presidenti i Republikës Srpska deklaroi gjithashtu se “Perëndimi fantazon për kryerjen e Operacionit Stuhia në veri të Kosovës në mënyrë që serbët të bëhen një pakicë margjinale që nuk i intereson askujt, ashtu siç fantazon Brukseli për Operacionin Stuhia në Bosnjë dhe Hercegovinë kundër Republika Serbe”. Në të njëjtën kohë, ai theksoi se situata ka ndryshuar dhe se nuk do të rekomandonte që të bëhen gjëra të tilla.
Kështu, Dodik filloi në mënyrë provokative të krahasonte thirrjet e politikanëve perëndimorë për përmbajtje si një kërcënim për të kryer operacionin Stuhia, i cili ishte një operacion ushtarak i ushtrisë kroate të drejtuar në gusht 1995, që çoi në çlirimin e pjesës më të madhe të territorit të pushtuar përkohësisht të Licës dhe Dalmacisë veriore, e cila ishte nën sundimin e entitetit separatist Republika Srpska Krajina, e cila mbështetej nga regjimi serb i Slobodan Millosheviçit, si dhe pjesërisht nga ushtria e serbëve të Bosnjës që vepronin në lagje. Ky është një krahasim absolutisht i pasaktë nga ana e Dodikut dhe ai e di mirë, por manipulimi duket se tashmë është bërë thelbi i politikave të tij dhe mënyrës së zhvillimit të diskutimeve politike. Meqë ra fjala, ishin aleatët perëndimorë ata që i dhanë udhëheqjes në Zagreb një ultimatum për t’i dhënë fund operacionit urgjentisht kur trupat kroate arritën në periferi të Banja Lukës dhe ishin gati për të pushtuar qytetin. Ishte Perëndimi që në fund i shpëtoi serbët e Bosnjës nga një poshtërim i tillë. Në të njëjtën frymë, deklarata e Dodikut se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, është “reflektim i pjesës perëndimore të bashkësisë ndërkombëtare, e cila kërkon një sulm në veri të Kosovës, në mënyrë që serbët të bëhen një pakicë margjinale për të cilën askush nuk kujdeset. Ky është plani i Brukselit, Londrës, Nju Jorkut dhe Berlinit, edhe pse nuk do ta konfirmojnë kurrë.” Termi “lufta e ndezur” u shfaq në fjalor dhe duhet kujtuar se fillimisht ishte një plan i hartuar nga Gjermania e Hitlerit për të sulmuar dhe kapur Bashkimin Sovjetik. Kjo do të thotë, në retorikën e Dodikut, Gjermania e Hitlerit është Perëndimi kolektiv i ditëve tona, dhe Bashkimi Sovjetik i Stalinit, i cili meqë ra fjala së bashku me Rajhun e Tretë nisi Luftën e Dytë Botërore duke sulmuar Poloninë, janë serbët në Ballkan. Nga krahasime të tilla bëhet e qartë se një sërë tekstesh provokuese të shprehura nga Dodik janë hartuar pikërisht në Moskë, ku përdorimi i gënjeshtrave dhe fakteve të shtrembëruara është pjesë e politikës shtetërore të Kremlinit.
Një tjetër manipulim historik që mund të hartohej ekskluzivisht në Moskë është se ishte normale që gjermanët të bashkonin Gjermaninë Lindore dhe Perëndimore, kështu që pyetja është pse Serbia dhe Republika Srpska nuk u lejuan të bëjnë të njëjtën gjë, pasi janë një komb. “Cili është ndryshimi? A është se gjermanët janë një racë superiore, e ne jo?”, pyet Dodik në mënyrë retorike. Natyrisht, Republika Serbe nuk ka qenë kurrë një shtet më vete, madje si një entitet ka ekzistuar vetëm që nga vitet 1990. Gjermania Lindore kishte si kryeqytet pjesën më të madhe të Berlinit, i cili ka qenë simbol i shtetësisë gjermane për shumë shekuj, dhe këtu kemi Republikën Serbe me Banja Lukën, e cila nuk ka qenë kurrë një qytet ekskluzivisht serb. Shovinistët serbë dëbuan nga atje kroatët dhe boshnjakët vendas në vitin 1992. Dodik në fakt e pa këtë me sytë e tij, por për disa arsye ai flet për racizëm në politikën evropiane. Banja Luka ishte pjesë e Perandorisë Osmane për katër shekuj, dhe nga viti 1867 ishte pjesë e Austro-Hungarisë, deri në vitin 1918. Serbët e Bosnjës si pjesë e ushtrisë austro-hungareze bënë shumë luftëra kundër Serbisë, ashtu siç u shërbenin perandorëve austriakë për vite me radhë si roje të kufijve të monarkisë. Pra, krahasimi i egër i Dodikut për Republikën Serbe me Gjermaninë Lindore ka të bëjë thjesht me injorancën historike dhe përçmimin për të kaluarën evropiane. Por Dodikut nuk mund t’i kushtonte vëmendje kësaj, pasi ai deklaron me guxim se partia e tij do të fitojë të gjitha zgjedhjet edhe për 25 vjet të tjera. Me sa duket, kjo është pikërisht jetëgjatësia e vetë Dodikut, kështu që ai padyshim kërkon të qëndrojë në pushtet për aq kohë sa ai jeton.
Është ambicioz, por vetëm koha do të tregojë nëse është realist. Do ta shohim në vitet në vijim.
