Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 15.01.2024 – CWBS

Përmbledhje e Ballkanit Perëndimor 15.01.2024 – CWBS
  • SHBA-ja do t’i shesë Kosovës 246 “Javelin”.

Departamenti Amerikan i Shtetit ka miratuar shitjen e raketave antitank “Javelin” për Kosovën. Shtëpia e Bardhë ka njoftuar tashmë edhe Kongresin për dërgesën e planifikuar.

Vlera totale e kontratës do të jetë 75 milionë dollarë.

Agjencia amerikane për Çështjet e Bashkëpunimit në fushën e Mbrojtjes dhe Sigurisë njoftoi se, përveç 246 raketave “Javelin“ FGM-148F dhe 24 lëshuesve, do të mbahen edhe trajnime. Agjencia nënvizoi se shitja e raketave për Kosovën “do të mbështesë synimet e politikës së jashtme të SHBA-së si dhe sigurinë e saj kombëtare me anë të rritjes së sigurisë të partnerit evropian, i cili është një forcë e rëndësishme për stabilitetin politik dhe ekonomik në Evropë”. Theksohet se armatimet e reja do të përmirësojnë aftësitë mbrojtëse afatgjata të Kosovës, për të mbrojtur sovranitetin dhe integritetin e saj territorial.

Sipas analistëve ndërkombëtarë, mesazhi që Shtetet e Bashkuara po i dërgojnë Serbisë, duke e furnizuar Kosovën me raketa antitank, është se Uashingtoni nuk e konsideron më Beogradin si një partner të besueshëm.

Sipas presidentit serb, Aleksandar Vuçiç, lajmi për shitjen e raketave amerikane antitank Kosovës, ishte një zhgënjim i madh, por Serbia, së bashku me Shtetet e Bashkuara, do të vazhdojnë të punojnë për të ruajtur marrëdhëniet serbo-amerikane.

  • Partia e Vuçiçit do të mbajë shumicën absolute në parlament

Komisioni Republikan Zgjedhor i Serbisë miratoi raportin e përgjithshëm për rezultatet e zgjedhjeve parlamentare të mbajtura më 17 dhjetor. Lista e Partisë Progresive Serbe (SNS) “Aleksandar Vuçiç – Serbia nuk duhet ndaluar”, do të ketë 129 vende nga 250, në Asamblenë Kombëtare të Serbisë.

44 mandate të tjera do të marrin aleatët aktualë dhe të mundshëm të SNS-së:

lista “Ivica Daçiç – Kryeministri i Serbisë” (Partia Socialiste e Serbisë, SPS), do të marrë 18 vende;

Koalicioni NADA – “Dr. Miloš Jovanoviq – NADA (Shpresa) për Serbinë” – 13;

“Ne jemi Zëri i Popullit, Prof. Dr. Branimir Nestorovich” – 13;

lista e opozitës, “Serbia kundër dhunës – Miroslav Miki Aleksiq – Marinika Tepiç” do të ketë 65 mandate parlamentare.

Gjithashtu, Asambleja Kombëtare e Serbisë do të ketë 12 përfaqësues nga pesë listat e pakicave kombëtare:

“Unioni i Hungarisë Vojvodic – për presidentin tonë, për komunitetin tonë, për të ardhmen!” mori 6 mandate;

Koalicioni “Të bashkuar për drejtësinë” i Usame Zukorliq dhe Tomislav Zhigmanov, – 2;

“SDA Sandžak – Dr. Suleiman Ugljanin” – 2;

“Beteja e Politikës së Shqiptarëve Vazhdon – Shaip Kamberi” – 1,

“Partia Ruse (Ruska Stranka) – Slobodan Nikolic” – 1.

  • Për shkak të një mosmarrëveshjeje për një pllakë përkujtimore dhe një varkë stërvitore me vela, u anulua takimi i ministrave të Mbrojtjes të Kroacisë dhe Malit të Zi.

Ministri kroat i Mbrojtjes, Ivan Anushiç, anuloi takimin me ministrin malazez të Mbrojtjes, Dragan Krapoviç, për shkak të pikëpamjeve të këtij të fundit në lidhje me pllakën përkujtimore në Morinë dhe fatit të varkës stërvitore me vela, JADRAN.

Kreu i Institucionit i Mbrojtjes së Malit të Zi duhej të takohej me homologun e tij kroat në Tivat, në kuadër të kremtimit të Ditës së Popullit Kroat në Mal të Zi, por e refuzoi takimin. Kampi i robërve të luftës “Morina” ka ushtruar veprimtarinë në fshatin me të njëjtin emër, në brigjet e Gjirit të Kotorrit, gjatë sulmit në Dubrovnik. Në kamp mbaheshin rreth 300 persona (kroatë). Tre të burgosur humbën jetën nga torturat.

Një pllakë përkujtimore pranë ish-kampit të Morinës u inaugurua në tetor të vitit 2022. “Kujtojmë krimet e kryera për të çnderuar emrin dhe shpirtin e Malit të Zi. Shprehim keqardhjen tonë për të gjitha vuajtjet që pësuan të burgosurit. Kjo gjë s’duhet të ndodhë më!” shkruhet në tekstin në pllakën përkujtimore.

Varka me vela JADRAN është nisur nga Kroacia në Mal të Zi për riparim të plotë, para luftës në vitin 1991, por malazezët ende nuk e kanë kthyer atë dhe kjo mbetet ende një mosmarrëveshje dypalëshe midis Zagrebit dhe Podgoricës.

Ministri i Mbrojtjes i Malit të Zi deklaroi pak ditë më parë në një shfaqje televizive se, sipas marrëveshjeve të nënshkruara pas shpërbërjes së Jugosllavisë, Kroacia nuk ka të drejtë të këtë  pretendime për varkën stërvitore JADRAN dhe se ata nuk janë të gatshëm të zhvillojnë negociata për pronësinë.

Lidhur me pllakën përkujtimore në ish-kampin ushtarak të Morinës, shefi i Departamentit të Mbrojtjes së Malit të Zi tha se ajo është vendosur gabim, se mbishkrimet nuk korrespondojnë me faktet dhe ajo duhet zëvendësuar me një tjetër, me tekst të përshtatshëm.

Kujtojmë se Kroacia dhe Mali i Zi janë vende anëtare të NATO-s.

  • Opozita në Maqedoninë e Veriut nuk dëshiron të ndryshojë Kushtetutën me kërkesë të Bullgarisë

Partia opozitare VMRO-DPMNE (Organizata e Brendshme Revolucionare Maqedonase – Partia Demokratike e Unitetit Kombëtar Maqedonas), nuk i mbështet ndryshimet kushtetuese, sipas të cilave, bullgarët do të përcaktoheshin si një nga popujt shtetformues të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Sipas kryetarit të VMRO-DPMNE-së, Christian Mickoski, partia mbron të ardhmen evropiane të Republikës së Maqedonisë së Veriut, por jo nën “diktatin bullgar”. Për këtë, Mickoski komentoi, duke iu referuar intervistës së ambasadorit të BE-së në Maqedoninë e Veriut, David Geer, dhënë agjencisë shtetërore të Maqedonisë së Veriut, MIA.

Në veçanti, Geer theksoi se, nëse partia opozitare promovon integrimin e vendit në BE, atëherë është e qartë se ajo duhet të mbështesë ndryshimet në Kushtetutë.

Sipas kreut të VMRO-DPMNE-së, ambasadori i BE-së në Shkup duhet “të bisedojë me kolegun e tij në Sofje dhe me qeverinë bullgare, për t’i hapur rrugën Maqedonisë së Veriut drejt Bashkimit Evropian pa ultimatume, diktate apo kërkesa hegjemoniste”.

Siç dihet, Bullgaria bllokoi nisjen e negociatave për anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në Bashkimin Evropian për shkak të dallimeve në lidhje me historinë, gjuhën dhe identitetin e dy vendeve. Në verën e vitit 2022, Sofja tërhoqi veton me kusht që Shkupi të kryente reformën kushtetuese dhe të regjistronte statusin shtetformues të bullgarëve në preambulën e Ligjit themelor.

Kushtetuta aktuale e Maqedonisë së Veriut, në preambulën e saj u referohet të ashtuquajturve popuj shtetformues, të cilët jetojnë në vend, janë maqedonasit, shqiptarët, turqit, vllehtë, serbët, romët dhe “të tjerët”. Populli bullgar dhe bullgarët mungojnë në këtë listë dhe në këtë mënyrë shkelen të drejtat e tyre si komb shteteformues, mendojnë në Bullgari.

  • Ish-kryeministri dhe ish-presidenti i Shqipërisë, Sali Berisha, zhvillon mitingje duke qëndruar në arrest shtëpie

Sali Berisha, i cili aktualisht ndodhet në arrest shtëpie, del rregullisht me deklarata politike, duke i postuar ato në rrjetet sociale apo duke iu drejtuar mbështetësve të tij nga dritarja e banesës, të mbledhur poshtë shtëpisë së tij në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë.

Nga data 30 dhjetor, Sali Berisha, lideri i një pjese të Partisë Demokratike opozitare, ish-kryeministër dhe ish-president i Shqipërisë, ndodhet në arrest shtëpie, nën akuzën e korrupsionit në favor të dhëndrit të tij. Berisha pretendon se akuzat e ngritura ndaj tij ndjekin qëllime politike.

Sali Berisha akuzohet për përfshirje në privatizimin e objekteve sportive, të cilat ishin pjesë e KF Partizan (klub sportiv i Ministrisë së Mbrojtjes). Më vonë, në këtë tokë u ndërtuan pallate banimi shumëkatëshe.

Procedimi penal filloi në vitin 2020.

Në vitin 2021, Sali Berisha dhe familja e tij u vendosën në listën e sanksioneve amerikane për shkak të “përfshirjes në korrupsion të konsiderueshëm” dhe iu ndalua hyrja atje. Sekretari i Shtetit, Anthony Blinken, shkroi atëherë në Twitter (sot “X”) se “veprimet korruptive të Berishës kanë minuar demokracinë në Shqipëri”.

Në vitin 2022, edhe Britania e Madhe aplikoi sanksione ndaj politikanit.